Oznaczenia opon samochodowych - kompletny przewodnik

Oznaczenia na oponach samochodowych są dla każdego kierowcy swoistą skarbnicą wiedzy jak sklepowa etykieta na produkcie dla konsumenta. Niektóre nazwy, symbole, ciągi liczb i liter znajdujące się na boku ogumienia mogą na pierwszy rzut oka wydawać się dość enigmatyczne, lecz ich znajomość sprawi, że wszelkie wątpliwości zostaną rozwiane. Prezentujemy więc kompletny przewodnik, wyjaśniający poszczególne oznaczenia opon. 

Aby dopełnić całości i ułatwić zwizualizowanie, co w rzeczywistości może znajdować się na boku ogumienia samochodowego, stworzyliśmy przejrzystą, interaktywną grafikę z opcją szybkiego sprawdzenia danego oznakowania opon. W artykule przejdziemy przez wszystkie wymienione i pokrótce wyjaśnimy ich znaczenie.

O te oznakowania opon pytamy najczęściej

Oznaczenia rozmiaru opon i poszczególnych indeksów są tymi, które można uznać za priorytetowe. Dzięki nim nie tylko wiemy, czy dany model będzie odpowiedni do naszego pojazdu, ale też potrzeb. Coraz częściej zainteresowanie wzbudzają oznaczenie opon Run Flat oraz poszczególne homologacje. 

ROZMIAR

Ustandaryzowany w Unii Europejskiej ciąg składający się z cyfr i liter, z którego można wyczytać parametry danego modelu, kompatybilnej wielkości felgi, a także zdefiniowanych indeksów (nośności i prędkości). Jego znajomość pozwala zminimalizować ryzyko wyboru ogumienia niedostosowanego do posiadanego pojazdu.

Rozmiar opony.

INDEKS PRĘDKOŚCI

Indeks prędkości jest oznaczeniem informującym o maksymalnej prędkości, z jaką można poruszać się na danej oponie. Warto wiedzieć, że w przypadku opon zimowych dopuszczalne jest zastosowanie niższego indeksu prędkości niż ten, który zaleca producent.

INDEKS NOŚNOŚCI

Wskazuje maksymalne, dozwolone obciążenie jednej opony przy jeździe z maksymalną dla niej prędkością. Absolutnie nie wolno korzystać z ogumienia z niższym indeksem nośności, niż ten, który jest zalecany dla danego modelu auta.

Przykładowe parametry

RUN FLAT

Oznaczenie opony Run Flat wskazuje model, który w przypadku przebicia i utraty ciśnienia pozwala na bezpieczne kontynuowanie jazdy. Wówczas zalecane jest nieprzekraczanie prędkości 80 km/h i maksymalne przejechanie dystansu 80 km. 

Ogumienie z oznaczeniem EMT(Extended Mobility Tyre) również pozwala podróżować nawet po utracie ciśnienia do zera.

HOMOLOGACJA

W motoryzacji to szeroko rozumiane pojęcie. Odnosi się ono do specjalnie oznakowanej grupy ogumienia produkowanego z myślą o użytku w konkretnych modelach aut, stanowiącego ich oryginalne wyposażenie (tzw. homologacja producenta samochodów). W myśl tej zasady opony muszą spełniać założenia konstrukcyjne i wymagane normy zgodnie z możliwościami danych pojazdów.

Przykładowe oznaczenia

Pozwolenie na użytkowanie ogumienia w danym państwie, również określane jest mianem homologacji. Oznaczenie na oponach symbolizujące literę E (lub e, ECE) wskazuje model dopuszczony do użytku na terenach Europy, a cyfra znajdująca się zaraz za nią oznacza kraj jego produkcji.

Przykładowe oznaczenia

Alfabetyczny spis oznaczeń opon

B

BasePen – oznaczenie opony mającej elektrostatyczne uziemienie (w rowku biegnącym przez środek bieżnika znajduje się krzemionkowa mieszanka, która odprowadza ładunki elektryczne).

BSW/BW (Black Sidewall) – oznaczenie odnoszące się do wyglądu ogumienia, informujące o czarnych napisach na oponach znajdujących się na boku.

BLT (Raised Black Letters) – oznaczenie odnoszące się do wyglądu ogumienia, informujące o czarnych, wypukłych literach znajdujących się na boku.

C

C – oznakowanie opon dostawczych, które są specjalnie wzmacniane, by znieść większe obciążenie i wyższe ciśnienie.  

Cold – informacja dla użytkowników, by poziom ciśnienia mierzyć na zimnych oponach.  

D

DOT (Department of Transportation) –  symbol na oponie informujący o zgodności jej właściwości z normami bezpieczeństwa wymaganymi przez amerykański Departament Transportu. Z tym oznaczeniem sąsiaduje dwunastoznakowy kod indentyfikacyjny, pozwalający odczytać, w której fabryce powstało ogumienie, jaki jest jego rozmiar, a także data produkcji (4 ostatnie cyfry).

Przykładowe oznaczenie DOT.

F

FP (Fringe Protector) – oznaczenie opon Goodyear, które zostały wyposażone w specjalny rant chroniący felgę przed uszkodzeniami mechanicznymi spowodowanymi np. otarciem o krawężnik.

FR (Felgen Ripen) – oznaczenie opon Continental, które zostały wyposażone w specjalny rant chroniący felgę przed uszkodzeniami mechanicznymi spowodowanymi np. otarciem o krawężnik.

G

G1 –  specjalne oznaczenia na oponie świadczące o wyposażeniu jej w czujnik kontrolujący ciśnienie.  

I

INSIDE – oznaczenie na oponach samochodowych asymetrycznych informujące o stronie montażu ogumienia. Prawidłowo powinno zostać zamontowane od wewnątrz pojazdu. 

L

LB (Letters Blanches) – oznaczenie odnoszące się do wyglądu ogumienia, informujące o białych literach znajdujących się na boku.

LRR (Low Rolling Resistance) – oznaczenie odnoszące się do parametrów opony – zoptymalizowanych oporów toczenia spowodowanych zastosowaną mieszanką gumową. Skrót ten można znaleźć na modelach marki m.in. Dunlop i Michelin. 

LT (Light Truck) – oznaczenie wskazujące, że opona jest przeznaczona dla pojazdów o napędzie 4x4 oraz lekkich ciężarówek (stosowane w USA). Występuje przed rozmiarem opony.

M

MAX – ten napis na oponie wraz z odpowiednimi wartościami liczbowymi informuje kierowcę o maksymalnej wartości ciśnienia, jaką można zastosować. 

MFS (Maximum Flange Shield) – MFS opony to nic innego jak specjalny rant chroniący felgę przed uszkodzeniami mechanicznymi spowodowanymi np. otarciem o krawężnik.

M+S (Mud and Snow) – oznaczenie znajdujące się na oponach zimowych, całorocznych, a nawet letnich informujące o gotowości modeli (zdaniem producenta) do jazdy w lekkich warunkach zimowych (głównie na nawierzchniach błotnistych i pokrytych śniegiem).  

Oznaczenie M+S.

O

ORBL (Outline Raised Black Letters) – oznaczenie odnoszące się do wyglądu ogumienia, informujące o czarnej otoczce liter znajdujących się na boku.

ORWL/ROWL (Outline Raised White Letters) – oznaczenie odnoszące się do wyglądu ogumienia, informujące o białej otoczce liter znajdujących się na boku.

OWL (Outlined White Lettering) –  oznaczenie odnoszące się do wyglądu ogumienia, informujące o białych literach znajdujących się na boku.

OUTSIDE – oznaczenie na oponach samochodowych, asymetrycznych informujące o stronie montażu ogumienia. Prawidłowo powinno zostać zamontowane od zewnątrz pojazdu.

P

P (Passanger) –  litera umieszczana przed oznaczeniem rozmiaru opony. Stosowana w USA, oznacza model przeznaczony dla pojazdów osobowych.

PAX – odpowiednik opon Run Flat. Oznaczenie PAX stosowane przez markę Michelin wskazuje model ze specjalnym pierścieniem znajdującym się we wnętrzu ogumienia. System ten pozwala na kontynuację jazdy po przebiciu (maksymalnie 200 km z prędkością nieprzekraczającą 80 km/h). 

R

R (Radial) – opony oznaczone tą literą mają konstrukcję radialną. W ich strukturze nici osnowy rozmieszczone są równolegle do osi czoła ogumienia.

RBL (Raised Black Letters) – oznaczenie odnoszące się do wyglądu ogumienia, informujące o czarnych literach znajdujących się na boku.

RF, REF, RFD, REINF (Reinforced) – skróty te wskazują na oponę wzmocnioną o podwyższonej ładowności (nośności). Mają podobne znaczenie jak w przypadku modeli z symbolem XL. 

RFP (Rim Fringe Protector) – oznaczenie opon Goodyear, które zostały wyposażone w specjalny rant chroniący felgę przed uszkodzeniami mechanicznymi spowodowanymi np. otarciem o krawężnik.

ROTATION – oznaczenie opon kierunkowych. Napis ten występuje zawsze ze strzałką, co oznacza kierunek toczenia się ogumienia.

Oznaczenie "ROTATION" na boku opony. 

RRBL (Recessed Raised Black Letters) – oznaczenie odnoszące się do wyglądu ogumienia, informujące o czarnych, wklęsłych literach znajdujących się na boku.

RWL (Raised White Letters) – oznaczenie odnoszące się do wyglądu ogumienia, informujące o białych literach znajdujących się na boku.

S

SI (Speed Index) – oznaczenie określające górną granicę dopuszczalnej prędkości użytkowania.

T

TL (Tubeless Tyre) – oznaczenie w oponach sugerujące, że wewnątrz nie znajduje się dętka (bezdętkowe). To obecnie najpopularniejszy wariant ogumienia, który zdominował rynek oponiarski. 

TT (Tubed Type Tyre) – oznaczenie opon TT wskazuje na wariant wyposażony w tradycyjną dętkę. Współcześnie takie modele są rzadkością z uwagi na upowszechnienie ogumienia bezdętkowego. 

U

ULW – konstrukcja opony składająca się z aramidowych kordów. Ich użycie sprawia, że ogumienie jest wytrzymalsze na uszkodzenia mechaniczne.  

V

VR lub oznaczenie opon ZR – informuje o maksymalnej prędkości, z jaką można poruszać się przy pełnym, dopuszczalnym obciążeniu (VR – do 210 km/h, ZR – do 240 km/h). Zapis ten został wpleciony w ciąg oznaczający rozmiar opony.

W

WW/WSW (White Side Wall) – oznaczenie odnoszące się do wyglądu ogumienia, informujące o białym boku.

X

XL (Extra Load) – oznaczenie opon XL mówi o ich wzmocnionej konstrukcji i podwyższonej nośności. Takie modele są stosowane w samochodach wyposażonych w silnik o dużej mocy, a także większy moment obrotowy. 

Inne oznaczenia opony

3PMSF (Three-Peak Mountain Snowflakes) – zgodnie z dyrektywą UE oznaczenie opon zimowych, ale też całorocznych, zwane także symbolem alpejskim. Wskazuje ono, że modele przeszły rygorystyczne testy skuteczności na oblodzonej i ośnieżonej nawierzchni.

Oznaczenie Three-Peak Mountain Snowflakes.

„–” – oznaczenie opon diagonalnych, czyli mających charakterystycznie, naprzemiennie ułożone warstwy kordu (pod kątem 20-40 stopni). Modele wykorzystywane są w pojazdach terenowych i przemysłowych, a także w maszynach rolniczych.

Amerykańskie oznaczenia opon – co można powiedzieć na ich temat?

Dzięki oznaczeniom opon samochodowych UTQG (Uniform Tire Quality Grading – Jednorodna Klasyfikacja Jakości Opon), wiemy, które modele pochodzą z rynku amerykańskiego. Choć oficjalnie nie obowiązują one na naszym kontynencie, to należy traktować je wyłącznie poglądowo. 

Oznaczenia tego typu znajdziesz na ścianie bocznej opony w postaci napisów z określonymi wartościami.

TREADWEAR – odporność bieżnika na ścieranie

Aby dobrze wyjaśnić to pojęcie, należy najpierw przytoczyć definicję opony porównawczej. Jest to znormalizowany model, którego parametry odpowiadają indeksowi TREADWEAR 100. Na modelach trafiających do sprzedaży mogą pojawić się wartości będące wielokrotnością liczby 20 (60 - 80 - 100 - 120 - ... 200 ... 800). Sprawdzane opony montuje się na specjalnie przygotowanym samochodzie wraz z modelami o indeksie 100, a następnie porównuje zużycie. Jego poziom mierzy się co 800 mil (1287 km), a ogumienie jest odpowiednio przekładane (rotowane). W oparciu o wyniki pomiarów opony otrzymują indeksy, np. 60, 100, 200, czy 400.

Przykładowo – jeśli modelowi przyznano wartość 60, to jej teoretyczna trwałość wynosi 60% opony porównawczej (o indeksie 100). 

TRACTION – przyczepność opony na mokrej drodze

Za pomocą tego oznaczenia, kierowca jest informowany o zdolności opony do zatrzymania auta na mokrej nawierzchni. AA to ocena najwyższa, a niższe wartości to te określone literami B i C. 

Wyznaczanie wartości parametru TRACTION odbywa się na asfaltowym lub betonowym torze w ściśle określonych warunkach. Samochód testowy rozpędza się do prędkości 65 km/h, a następnie hamuje. Podczas próby system ABS w pojeździe jest wyłączony.

W Europie najniższa akceptowalna wartość parametru TRACTION to A. Jeśli ktoś preferuje dynamiczny i agresywny styl jazdy, to warto żeby poszukał opon z indeksem AA. Indeksy B i C są do zaakceptowania jedynie w warunkach amerykańskich i w Europie takich opon lepiej nie kupować. Należy również zaznaczyć, że oznaczenie TRACTION nie informuje o przyczepności na suchej drodze, w zakrętach czy odporności na zjawisko aquaplaningu.

TEMPERATURE – odporność opony na przegrzanie

Ostatnim z oznaczeń UTQG jest TEMPERATURE, określający odporność opony na przegrzewanie. W celu przydzielenia odpowiedniego indeksu (możliwe są A, B i C, gdzie A to wartość najlepsza) przeprowadza się 30-minutowe jazdy próbne z zachowaniem różnej prędkości:

A – 115 mil/h (185 km/h),

B – 100 mil/h (160 km/h),

C – 85 mil/h (136 km/h).

Oznaczenia TRACTION (przyczepność) i TEMPERATURE (odporność na przegrzanie) w Europie powinny mieć co najmniej wartość A. TREADWEAR (odporność na zużycie) pomoże w wyborze opon charakteryzujących się dłuższą żywotnością.