Żywotność opon, czyli co ile należy wymieniać opony?

Każdy kierowca chciałby, aby użytkowane ogumienie służyło mu jak najdłużej. Dlatego żywotność opon to jeden z kluczowych parametrów, branych pod uwagę podczas wyboru nowego kompletu. Jednak nie tylko właściwości danego modelu decydują o tym, przez jaki czas może być on bezpiecznie eksploatowany. Zatem jak długo można jeździć na jednych oponach, a kiedy należy je wymienić?

Żywotność opony dotyczy okresu jej bezpiecznej eksploatacji.

Co wpływa na żywotność opon samochodowych?

Niestety nie da się precyzyjnie odpowiedzieć na pytanie dotyczące tego, jaka jest żywotność opon samochodowych. Maksymalny czas użytkowania ogumienia i zarazem jego największy możliwy przebieg są wypadkową kilku czynników. Zaliczymy do nich:

• wiek, z czym bezpośrednio wiąże się to, ile lat można używać opony;
• rozmiar;
• właściwości danego modelu, w tym zwłaszcza odporność na ścieranie;
• dopasowanie ogumienia do sezonu i nawierzchni, czyli użytkowanie zgodnie z przeznaczeniem;
• utrzymywanie prawidłowego poziomu ciśnienia, zgodnego z zaleceniami producenta samochodu;
• właściwe przygotowanie do jazdy, w tym odpowiednie wyważenie kół, regularne rotowanie opon (jeżeli jest konieczne) oraz częste kontrole stanu bieżnika;
• rodzaj napędu w samochodzie i ustawienia geometrii zawieszenia;
• rodzaj pokonywanych tras (miasto, autostrada, drogi górskie) i typ nawierzchni (poziom chropowatości); 
• obciążenie samochodu;
• styl jazdy (dynamiczny/ spokojny) i nawyki kierowcy – proces zużywania opon postępuje wskutek gwałtownych przyspieszeń, nagłych zrywów, awaryjnych hamowań oraz niedostosowania sposobu prowadzenia pojazdu do panujących warunków.

Na tym nie koniec, bo na trwałość opon wpływają także mniej oczywiste aspekty, przykładowo działanie ekstremalnych temperatur (wysokich lub niskich), ekspozycja na światło słoneczne czy opady. Co więcej, poważne konsekwencje może nieść za sobą kontakt z substancjami chemicznymi, np. olejem lub smarem – stąd potrzeba wiedzy na temat tego, jak przechowywać ogumienie.

Uwaga! Opony w złym stanie technicznym należy niezwłocznie wymienić na nowe – zagrażają one naszemu bezpieczeństwu.

 Ile lat mogą mieć opony?

Nie można z góry założyć, przez ile lat opona zachowa swoje właściwości, zarówno w zakresie bezpieczeństwa, jak i komfortu podróżowania. Jednak ogólna zasada mówi, że ogumienie należy wymienić maksymalnie po upływie 10 lat od daty jego produkcji – oczywiście zakładając, że było ono odpowiednio użytkowane, konserwowane oraz przechowywane poza sezonami.

Stare opony zimowe czy letnie nie mają pełnych właściwości trakcyjnych, przez co stanowią realne zagrożenie dla kierowcy, pasażerów oraz innych uczestników ruchu. Mogą przyczynić się do utraty przyczepności pojazdu oraz wydłużenia drogi hamowania. Łatwo sobie wyobrazić, co może się w związku z tym wydarzyć, zwłaszcza jeżeli będziemy poruszać się z dużą prędkością.

Wpływają na to naturalne procesy starzenia mieszanki gumowej, która z czasem traci swoje właściwości odpowiadające za bezpieczeństwo jazdy. Szczególnie groźne jest użytkowanie zimowych opon starszych niż 10 lat. Ich stwardniała czy zwietrzała mieszanka może nie poradzić sobie w wymagających warunkach, związanych z ujemną temperaturą oraz lodem i śniegiem, przykrywającymi drogi.

Po ilu latach wymienić opony

Pomimo że 10 lat to z założenia „data ważności opon”, to już po 5 latach należy częściej kontrolować ich stan – przy czym przynajmniej raz w roku oględzin powinien dokonać specjalista. To ważne, zwłaszcza jeśli chodzi o żywotność opon zimowych, które dbają o nasze bezpieczeństwo w nadzwyczaj wymagających warunkach, kiedy temperatury są ujemne, a drogi pokryte śniegiem i warstwą lodu. Jeżeli zamontowany w aucie komplet nie został wymieniony w ciągu dekady od momentu produkcji, najwyższy czas zaopatrzyć się w nowy. Dotyczy to też egzemplarzy zapasowych.

Niezależnie od tego, ile lat opony nam służą, dla własnego bezpieczeństwa regularnie powinniśmy sprawdzać jego stan. Najlepiej robić to raz w miesiącu oraz dodatkowo przed każdą dalszą trasą. Na co zwracać uwagę podczas oględzin?

• wysokość bieżnika;
• równomierność zużywania się bieżnika;
• obecność niepożądanych elementów w gumie (kamieni lub gwoździ);
• wszelkie uszkodzenia i objawy zużycia (np.: pęknięcia, przecięcia, bąble, sparciała guma);
• oznaki świadczące o uszkodzeniu wentyla.

Kluczowe są także wrażenia w czasie jazdy, czyli tzw. czucie opony. Jakiekolwiek niepożądane wibracje, „bicie” lub inne zakłócenia w trakcie podróży mogą wskazywać na uszkodzenie albo zużycie. 

Uwaga! 10-letnie opony z dobrym bieżnikiem, z wyraźnymi rowkami i bez uszkodzeń, z powodu wieku nie będą oferowały swoich pierwotnych osiągów – należy wymienić je na nowe!

Jaka jest żywotność opon zimowych i letnich?

Szacuje się, że przebiegi zimówek mogą być o 15-30% mniejsze niż modeli na lato. Dodatkowo wynik ten może się jeszcze skrócić, jeżeli są one użytkowane w temperaturze przewyższającej 10°C – wówczas bieżnik ściera się intensywniej, przez co opony trzeba szybciej wymienić. To jedna z wielu różnic pomiędzy miękką mieszanką gumową w oponach zimowych, a nieco twardszą w letnich.

Żywotność opon wielosezonowych, licząc w latach, jest nieco mniejsza. Wynika to z faktu, że całoroczne ogumienie zawsze stanowi kompromis osiągów – zastosowana do produkcji mieszanka musi zapewniać przyczepność zarówno w mroźne, jak i gorące dni. Nie oznacza to jednak, że jego wybór jest nieekonomiczny. Licząc każdy sezon użytkowania, a przecież są dwa w roku, dla wielu kierowców zakup okaże się opłacalny. Poza tym pamiętajmy, że opony wielosezonowe są nieustannie doskonalone.

Styl jazdy również wpływa na żywotność opon.

Żywotność opon – ile km mogę przejechać? 

Na to pytanie również nie ma jednej, prawidłowej odpowiedzi. Najbardziej zasadna, choć nieco enigmatyczna, wydaje się: to zależy. Może to być tak samo 30, jak i 60 tys. kilometrów. Jeżeli ogumienie ma mniej niż 10 lat, a podczas kontroli nie zauważymy żadnych uchybień ani uszkodzeń, możemy dalej z niego korzystać. 

Ogumienie szybciej zużywa się wskutek gwałtownych manewrów, awaryjnych hamowań oraz niedostosowania sposobu prowadzenia pojazdu do warunków na drodze. Koła muszą zmagać się z przeszkodami takimi jak np.: szuter, ostre kamienie, wyboje, progi zwalniające czy krawężniki, co dobrze mieć na uwadze. Jeśli zauważymy jakiekolwiek przecięcia, pęknięcia, wybrzuszenia albo objawy parcenia, nie należy zwlekać z wymianą opon.

Należy też zwrócić uwagę na wysokość bieżnika. Minimalny poziom, wyznaczony przez polskie przepisy to 1,6 milimetra. Niemniej chcąc podróżować bezpiecznie, nie warto czekać do punktu granicznego.

Uwaga! Bez względu na to, ile km na oponach przejechaliśmy, należy je bezwzględnie wymienić gdy wysokość bieżnika osiągnie poziom 1,6 mm!

Kiedy wymienić opony na nowe?

Po zebraniu wszystkich informacji można stwierdzić, że wymiany należy dokonać w szczególności:

• kiedy opona jest stara, czyli minęło 10 lat od daty jej produkcji;
• gdy opona jest sparciała lub doszło do jej uszkodzenia;
• po starciu bieżnika do poziomu 1,6 mm – zgodnie z przepisami.

Oczywiście trudno wymienić wszystkie powody, ale te powyżej wydają się najważniejsze. To, co ile wymiana opon będzie przez nas dokonywana, zależy również w dużej mierze od indywidualnych upodobań. Trzeba mieć na uwadze, że z każdym sezonem ogumienie traci swoje właściwości, a im jest starsze, tym dzieje się to szybciej.