Ząbkowanie opon motocyklowych

To całkowicie normalne, że wraz z biegiem czasu oraz z pokonanymi kilometrami zamontowane w naszym motocyklu ogumienie powoli się zużywa. Jeśli jednak bieżnik ściera się nierównomiernie, powinien być to dla nas sygnał alarmowy. W artykule wyjaśniamy, czym jest oraz jakie są przyczyny ząbkowania opon motocyklowych.

Ząbkowanie w oponach motocyklowych to częste zjawisko.

Ząbkowanie opon motocyklowych – co to takiego?

Ząbkowanie opon w motocyklu polega na nierównomiernym ścieraniu się segmentów bieżnika. „Ząbki” można wyczuć podczas przeciągania dłonią po powierzchni gumy, ale nierzadko da się je także zauważyć gołym okiem, zwłaszcza patrząc na koło z boku. To jedno z powszechniej występujących zjawisk, dotyczące maszyn różnego typu i mogące mieć wpływ na komfort oraz bezpieczeństwo podróżowania.

Jeżeli tylko zauważymy, że bieżnik zużywa się nierównomiernie, należy sprawdzić, co jest tego przyczyną. Być może to znak, że używany przez nas komplet opon motocyklowych jest nieprawidłowo eksploatowany. Z drugiej strony powinniśmy przyjrzeć się układowi zawieszenia w pojeździe. W ten sposób prawdopodobnie rozwiążemy nie tylko aktualne problemy, ale i unikniemy ich ponownego pojawienia się w przyszłości.

Przyczyny ząbkowania opon motocyklowych

Producenci starają się przeciwdziałać nadmiernemu i nierównomiernemu wycieraniu się bieżników, starannie je projektując, przeprowadzając wiele testów oraz łącząc mieszanki gumowe o różnych właściwościach. Mimo to, zwłaszcza pod koniec zakładanego przebiegu opony, możemy zauważyć jej przyspieszone ząbkowanie. Spowodowane jest ono naszym indywidualnym stylem jazdy, techniką czy rodzajem pokonywanych nawierzchni. Jeśli zaobserwujemy charakterystyczne nierówności, warto zasięgnąć rady specjalisty w serwisie wulkanizacyjnym albo zgłosić się do zaufanego mechanika.

Okazuje się, że w tym przypadku bardzo często przyczyną problemów jest niewłaściwa eksploatacja ogumienia. Aby ich uniknąć, w szczególności należy dbać o utrzymywanie prawidłowego ciśnienia w oponach motocyklowych. Zarówno za niskie, jak i za wysokie może skutkować ząbkowaniem opony w motocyklu, a także jej przegrzewaniem oraz zwiększeniem podatności na uszkodzenia mechaniczne. Przełoży się ono też na zmniejszenie stabilności pojazdu, co bezpośrednio ma wpływ na nasze bezpieczeństwo. 

Ząbkowanie opon motocyklowych.

Co więcej, winne ząbkowaniu opon w motocyklu może być nieodpowiednie rozkładanie mas podczas jazdy z ciężkimi bagażami. Według innych diagnoz szybsze zużywanie fragmentów bieżnika świadczy o nieprawidłowym wyważeniu koła albo defekcie obręczy. Inną opcją jest uszkodzenie wewnętrznej struktury ogumienia, przy czym w tym przypadku konieczna jest wymiana opon motocyklowych na nowe. Miejscowe ścieranie się gumy może być też skutkiem gwałtownych manewrów – np. hamowania na zablokowanym kole.

Zawieszenie a ząbkowanie opony w motocyklu

Ostatecznie najczęściej to zawieszenie motocykla powoduje, że wyząbkowana opona zaczyna nas niepokoić. Niemniej, zanim zaczniemy doszukiwać się poważnych usterek, wymieńmy olej i uszczelniacze w lagach. Tym bardziej powinniśmy to zrobić, jeżeli od ostatniej wymiany minęło więcej niż 2 lata – to okres, po którym zaleca się przeprowadzanie serwisu. W ten sposób podniesiemy sprawność zawieszenia oraz zadbamy o zachowanie jego parametrów.

Za ząbkowanie opon w motocyklu odpowiedzialna jest też nierówna praca amortyzatorów oraz nieprawidłowo ustawione tłumienie ich odbicia. Jeżeli zauważymy specyficznie podniesiony poziom gumy na krawędziach natarcia, najprawdopodobniej amortyzator za wolno wraca do pozycji ugięcia wstępnego.

Nierównomierne zużywanie bieżnika – kwadratowa opona motocyklowa

Żywotność ogumienia motocyklowego z reguły jest mniejsza niż samochodowego, co w praktyce oznacza, że ich przebiegi są znacznie krótsze. Nie usprawiedliwia to jednak nierównomiernego wycierania się bieżnika, szczególnie gdy mówimy o stanie po ledwie kilku tysiącach przejechanych kilometrów. Należy pamiętać, że nie tylko ząbkowanie opon w motocyklu, ale i każda inna forma nietypowego ich zużywania, powinna zwrócić naszą uwagę. Warto obserwować koła w naszym pojeździe, aby móc od razu wychwytywać zmiany i reagować na nie na tyle szybko, aby rychła wymiana opon motocyklowych nie była koniecznością.

Jeżeli opona nie ulegnie uszkodzeniu, a bieżnik ściera się jednakowo na swojej całej powierzchni, nowy komplet przyjdzie nam zamontować, dopiero gdy guma zrówna się ze wskaźnikiem TWI lub kiedy zasugeruje nam to stary DOT opony motocyklowej.

Dobrze wiedzieć, że nierównomierne zużywanie się wierzchniej warstwy gumy nie zawsze oznacza ząbkowanie. Mamy z nim do czynienia również wtedy, gdy środkowa część bieżnika jest wyraźnie starta, natomiast po bokach wygląda on prawie jak nowy. Ze względu na wizualny aspekt zjawisko to potocznie nazywane jest kwadratową oponą motocyklową. 

Sytuacja ta ma miejsce, kiedy w ogumieniu utrzymywane jest zbyt wysokie ciśnienie. Może też wystąpić, jeśli motocyklista przemieszcza się głównie po prostych odcinkach (dlatego stanowi to częsty problem w turystykach) lub unika składania maszyny w zakrętach (jest to więc też kwestia techniki jazdy). Bez względu na przyczynę skutek jest ten sam – kwadratowa opona w motocyklu prowadzi do pogorszenia stabilności maszyny.