Zastanawiasz się, czym jest opona wzmacniana i jak rozszyfrować jej oznaczenia? Na szczęście to nic skomplikowanego! W tym artykule przygotowaliśmy najważniejsze informacje dotyczące tego, kiedy takie ogumienie ma swoje zastosowanie oraz jakie wady i zalety wiążą się z jego użytkowaniem.
Opony wzmacniane mogą być stosowane nie tylko w autach dostawczych
Nomenklatura opon wzmacnianych sprawia, że wielu kierowców od razu bierze je za modele charakteryzujące się wytrzymalszą, bardziej odporną na przebicia i inne uszkodzenia mechaniczne konstrukcją w porównaniu do wersji standardowych. Ogumienie tego typu ma oczywiście mocniejszą strukturę, produkowane jest jednak przede wszystkim z myślą o zwiększonej nośności, a niejednokrotnie również pod kątem dużych prędkości. Czym zatem są tzw. opony XL (wzmacniane), jak je rozpoznać i co odróżnia je od standardowych modeli w tych samych rozmiarach?
Opony wzmacniane – czym są?
Wszystkie opony mają zdefiniowane indeksy prędkości oraz nośności dla konkretnych rozmiarów. Dzięki temu kierowcy wiedzą, czy dany model może być wykorzystywany w ich autach. Wartość tego parametru jest ściśle określana przez organizacje techniczne, zrzeszające producentów opon takie jak ETRTO (Europejskie Stowarzyszenie Producentów Opon i Felg).
Zwiększony udźwig jest charakterystyczną cechą wyróżniającą opony wzmacniane. Co to znaczy w praktyce? Ogumienie tego rodzaju dostosowane zostało do obciążenia i ciśnienia większego niż przewidziane dla wersji bazowej danego rozmiaru. Projektuje się je, gdy charakter użytkowania opony wymusza dodatkową, większą od standardowej nośność.
Chcesz dowiedzieć się więcej o indeksie nośności? Sprawdź artykuł:
Indeks nośności opony – co to jest i jak dobrać poprawny?
Jak zbudowane są opony wzmacniane?
Przy produkcji opon wzmacnianych XL producenci stosują dodatkowe warstwy gumy oraz osnowy, mogą wykorzystać także solidniejsze opasanie. Oznacza to, że konstrukcja będzie cięższa od standardowego modelu, ale jednocześnie znacznie trwalsza. Dzięki temu ma również zwiększoną nośność.
Co jednak wspólnego mają ze sobą nośność i wytrzymałość? Dopuszczalne maksymalne obciążenie na koło zawsze związane jest z ilością barów w ogumieniu, a ogumienie przyjmie tym więcej powietrza im mocniejszą ma konstrukcję. Jeśli auto ma homologację do opon wzmacnianych, informację o zalecanym ciśnieniu znajdziemy w książce pojazdu.
Aby zobrazować powyższe zależności, w poniższej tabeli przedstawiamy wartości ciśnień stosowanych w oponie i korespondujące z nimi dopuszczalne obciążenia. Dla przykładu wybrany został rozmiar 205/55 R16. Standardowo przypisuje mu się indeks nośności 91, co pozwala na maksymalne obciążenie 615 kg na koło. Wersje XL tego rozmiaru mają zwykle indeks 94, co podnosi maksymalne obciążenie na koło do 670kg.
| Tabela przykładowych zależności pomiędzy ciśnieniem i obciążeniem na przykładzie rozmiaru 205/55R16 | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ciśnienie (kPa) | 150 | 160 | 170 | 180 | 190 | 200 | 210 | 220 | 230 | 240 | 250 |
| Nośność (kg) | 410 | 430 | 450 | 475 | 495 | 515 | 535 | 555 | 575 | 595 | 615 |
Warto pamiętać, że zazwyczaj (poza oponami C, przeznaczonymi do aut dostawczych) większa nośność ogumienia wiążę się również z lepszym przystosowaniem do szybkiej jazdy. Wyobraź sobie zatem, że w danym modelu, w określonym rozmiarze występuje kilka indeksów prędkości. Co oznacza XL na oponie w takiej sytuacji? Będzie ono symbolizowało wersję o najwyższych indeksach nośności i prędkości.
Więcej o ciśnieniu w oponach dowiesz się w tekście:
Ciśnienie w oponach. Jakie jest prawidłowe?
Czy wiesz, że...
Opony wzmocnione XL do osobówki są coraz częściej spotykane na drogach. Ma to związek m.in. ze zwiększoną popularnością aut typu SUV, charakteryzujących się większą masą, ale i mocniejszymi silnikami od standardowych samochodów klasy miejskiej.
Opony XL – zalety
Zalety opon wzmacnianych wynikające z ich podwyższonej nośności:
- Przy takim samym użytkowaniu ogumienia normalnego i wzmocnionego, trwałość tego drugiego będzie większa. Opony XL pozwalają na przejechanie większej liczby kilometrów bez uszkodzeń wewnętrznych wynikających z użytkowania, nawet w przypadku intensywnej eksploatacji. Warunkiem jest przestrzeganie ciśnienia zalecanego przez producenta pojazdu.
- Wzmocnienie opony wpływa na większą odporność na uszkodzenia mechaniczne powstałe w wyniku błędów kierowcy, takich jak np. podczas dynamicznego najazdu na krawężnik.
- Lepsze właściwości trakcyjne i przyczepne ogumienia. Większa sztywność zapewnia stabilność, odpowiednie zachowanie w zakrętach, szybszą reakcję na skręty, skuteczniejsze przenoszenie mocy pojazdu na nawierzchnię oraz podwyższoną odporność na przeciążenia (przyspieszanie, hamowanie, siły odśrodkowe w zakrętach).
Opony wzmocnione do osobówki? Warto najpierw przeanalizować wszystkie za i przeciw.
Wady opon XL
Najbardziej charakterystyczne wady opon wzmacnianych to:
- Wyższy poziom hałasu. Wymagania stawiane w czasie uzyskiwania homologacji opon wzmocnionych, pozwalają im na wytwarzanie dźwięku głośniejszego o 1dB niż w wersjach standardowych.
- Zastosowane wzmocnienia mogą wiązać się ze zwiększeniem grubości w strefie czoła (pod bieżnikiem) i w barku opony, co z kolei może powodować wzrost oporów toczenia i tym samym większe zużycia paliwa.
- Solidna konstrukcja zwykle przekłada się na wzrost masy ogumienia, co również przyczynia się do większej konsumpcji paliwa.
- Modyfikacje względem opon standardowych mogą też mieć wpływ na pogorszenie komfortu, zmiany jednak będą minimalne i raczej niewyczuwalne dla kierowcy.
Oznaczenia opon wzmacnianych
Aby umożliwić kierowcom odróżnienie opon wzmacnianych od wersji klasycznych, producenci stosują specjalne oznaczenia:
- Extra Load (XL)
- Reinforced (Reinf)
- EXL
- RFD
- RF
- C (dla aut dostawczych)
Obecnie najpopularniejsze jest oznaczenie opon XL, które wypiera pozostałe skróty funkcjonujące w branży ogumienia wprowadzone na rynek lata temu. Ujednolicenie symboliki znacznie ułatwia rozpoznanie typu opony. Stosuje je m.in. Continental w modelu WinterContact TS 860 S.
Jakie wybrać opony wzmacniane – C czy XL?
To, czy wybrać opony wzmacniane C, czy lepiej postawić na wersje z oznaczeniem XL powinno być determinowane przez wzgląd na auto. Ogumienie z literą C dostosowane jest do pojazdów dostawczych o masie nieprzekraczającej 3,5 t. Wyróżnia je podwyższony indeks nośności, ale niższy indeks prędkości.
Czym się różnią opony wzmacniane od standardowych?
Nietrudno zauważyć, że poza oznaczeniami, z zewnątrz opony XL i standardowe są właściwie identyczne. Różnice kryją się natomiast wewnątrz całej konstrukcji. Podniesienie indeksu nośności ogumienia osiąga się przez ingerencję w czoło (część opony znajdującą się pod bieżnikiem) lub stopkę opony. Działanie to polega na wykorzystaniu wytrzymalszych materiałów, wzmocnieniu podstawowych składowych lub zastosowaniu elementów dodatkowych. Jednym z rozwiązań stosowanych w celu podniesienia indeksu nośności jest np. użycie dodatkowej warstwy osnowy.
Zastanawiasz się, czym jest osnowa i jak zbudowane jest ogumienie? Wszystkiego dowiesz się w artykule:
Budowa opony – funkcje poszczególnych elementów
Opony wzmacniane a Run Flat
Warto wiedzieć, że wzmocnienie XL w oponach dotyczy czegoś zupełnie innego niż technologia Run on Flat. Mimo solidnej konstrukcji, w odróżnieniu od tych drugich, nie pozwolą one na jazdę po przebiciu, ponieważ pozbawione są specjalnej, usztywniającej wkładki. W ich przypadku, w razie uszkodzenia, należy postępować tak samo, jak ze zwykłym ogumieniem z oznaczeniem SL (Standard Load).
Wiesz już, czym są opony XL. Co to znaczy, że ogumienie jest Run Flat i jak działają takie modele? Tego dowiesz się z artykułu:
Run Flat – co to za opony i czy warto w nie inwestować?
Opony XL – czy warto się na nie decydować?
Zwykle informację o konieczności stosowania opon z oznaczeniem XL znajdziemy w instrukcji pojazdu. Może to dotyczyć samochodów typu van, kombi, dużych sedanów i samochodów dostawczych. Często też ogumienie wzmocnione stosowane jest w autach sportowych o wysokich osiągach.
Jeśli producent naszego pojazdu homologował do niego modele XL, należy bezwzględnie się do tego stosować. Kupowanie ogumienia o standardowej nośności przez wzgląd na niższą cenę, narusza warunki naszego bezpieczeństwa i może mieć nieprzyjemne, a nawet groźne konsekwencje. Takie zaniechanie w skrajnych przypadkach prowadzi do kolizji lub wypadku. Warto również wiedzieć, że jeżeli mimo konieczności użytkowania opon XL założyliśmy zwykłe SL, ubezpieczalnia może nie wypłacić odszkodowania.
Opony wzmacniane warto kupić gdy:
- często jeździmy ze znacznym obciążeniem: ich zastosowanie może pozytywnie wpłynąć na długość okresu użytkowania całego kompletu,
- posiadamy samochód o dużej mocy silnika: zyskamy dzięki nim większą stabilność w zakrętach oraz lepsze reakcje na przyspieszanie i hamowanie z wysokich prędkości.