Opony F1 niewątpliwie stanowią jeden z kluczowych elementów w każdym bolidzie. To przecież one decydują o przyczepności, która w tak wymagających warunkach, jak wyścigi, musi być doskonała. W końcu wysokie prędkości i dynamiczne manewry to chleb powszedni na każdych zawodach. W tym artykule zawarliśmy najważniejsze informacje dotyczące ogumienia do F1.
Na przestrzeni lat wymagania dotyczące wykorzystywanych w F1 opon ulegały różnym zmianom. Było to związane z wytrzymałością, osiągami i możliwościami manewrowania, w tym również wyprzedzania. Najważniejszą kwestię stanowiło jednak zawsze bezpieczeństwo. Warto mieć na uwadze, że bolidy Formuły 1 poruszają się ze średnią prędkością ponad 200 km/h, a na prostych niejednokrotnie osiągają nawet 300 km/h! Takie obciążenie wymaga bezkompromisowych, przemyślanych rozwiązań, które sprostają tak wymagającym warunkom.
Jakie są obecne standardy opon F1?
Na samym wstępie warto zaznaczyć, że wszyscy uczestnicy wyścigów Formuły 1 mają do wykorzystania takie samo ogumienie. Każda z drużyn ma do dyspozycji 13 kompletów o odmiennych parametrach. Kierowcy i ich zespoły samodzielnie decydują jednak o tym, w jakiej kolejności wykorzystywać poszczególne warianty.
Opony F1 od 2022 roku zostały poddane znacznym modyfikacjom. To modele radialne dostosowane do obręczy 18-calowych. Wcześniej były one dopasowane do felg w rozmiarze 13-cali, różnica jest więc odczuwalna. Nowe opony F1 mają szerokość 345-375 mm w przypadku kół przednich oraz 440-470 mm na tylnej osi. W momencie pisania tego artykułu wyłącznym dostawcą ogumienia do bolidów jest włoska marka Pirelli. W porównaniu do opon F1 z 2021 roku, nowe wersje mają nieco niższy profil, co jest związane z większą średnicą.
Czym opony Formuły 1 różnią się od zwykłych?
Opony w F1 są znacznie wytrzymalsze niż modele używane do codziennej jazdy. Mają również wyższy profil, co widoczne jest już na pierwszy rzut oka. Dzięki temu są w stanie sprostać sporym obciążeniom i odpowiednio zachowywać się przy dużych prędkościach.
Najbardziej odczuwalną różnicę, stanowią jednak kwestie termiczne. Warto wiedzieć, że ogumienie do F1 przed użyciem musi być rozgrzane do odpowiedniej temperatury. Tylko wtedy będzie w stanie zapewnić maksymalne osiągi. Aby je docieplić, zespoły wspierające kierowców stosują specjalne, elektryczne koce termiczne. Dbają o to również sami zawodnicy. Często można dostrzec, jak podczas rozgrzewki wykonują oni gwałtowne ruchy kierownicą, skręcając koła. Dzięki temu również zwiększają temperaturę ogumienia.
Najczęściej spotykane (poza dniami deszczowymi) gładkie opony w bolidzie, czyli slicki F1, nie mogłyby zostać wykorzystane na drogach publicznych. Powierzchnia ich bieżnika jest całkowicie pozbawiona jakichkolwiek rowków. Dzięki temu gwarantuje rewelacyjną przyczepność na zadbanych, asfaltowych drogach, ale nie byłaby bezpieczna na zwykłych trasach, zwłaszcza przy dynamicznie zmieniającej się pogodzie.
Opony F1 – rodzaje i podział
Wbrew pozorom, w użytku są różne rodzaje opon F1. Jest to związane z ich osiągami oraz warunkami panującymi na torze. Często odpowiedni dobór ogumienia może decydować o tym, czy dany zawodnik sięgnie po laur zwycięzcy, czy będzie musiał zadowolić się lokatą poza podium.
Kierowcy mają do dyspozycji opony do bolidu F1 o różnym stopniu twardości mieszanki gumowej i odmiennej rzeźbie bieżnika, dostosowane do zróżnicowanych warunków pogodowych. Im twardsze, tym wolniej ulegają eksploatacji. Lepszą przyczepność gwarantują jednak modele o miękkiej konstrukcji. Zawodnicy muszą więc szukać kompromisu, złotego środka, który pozwoli im utrzymać doskonałą kontrolę nad pojazdem, a jednocześnie nie ulegnie przedwczesnej deformacji.
Opony do formuły 1 na warunki suche
W przypadku opon samochodów wyścigowych formuły 1 przeznaczonych na warunki suche, poszczególne warianty oznaczone są kolorami. Oprócz tego, każda wersja ma przypisane odpowiednie symbole w zakresie od C0 co C5. Ogumienie tego typu to tzw. slicki, co oznacza, że jest całkowicie pozbawione rzeźby bieżnika. Dzięki temu po rozgrzaniu do odpowiedniej temperatury dosłownie klei się ono do drogi. Kierowca jest więc w stanie pokonywać zakręty przy bardzo wysokich prędkościach. Może również bezbłędnie panować nad pojazdem, dzięki czemu łatwiej mu wyprzedzać rywali, mijając ich bolidy niejednokrotnie w odległości zaledwie kilkudziesięciu centymetrów.
Stopień twardości | Oznaczenie | Kolor |
---|---|---|
Najtwardsza | C0 | Biały |
Twarda | C1 | Biały |
Średnia | C2 | Żółty |
Średnia | C3 | Czerwony |
Miękka | C4 | Czerwony |
Najbardziej miękka | C5 | Czerwony |
Warto wiedzieć, że na przestrzeni lat kolory ulegają zmianom, podobnie jak stopnie twardości. Oznaczenie C0 weszło do użytku dopiero w 2023 roku, zastępując dotychczasowe C1.
Opony deszczowe F1
Stosowane w F1 opony na deszcz występują natomiast tylko w dwóch wersjach. Każda z nich dedykowana jest nieco innym warunkom. W przeciwieństwie do slicków, tutaj mamy jednak do czynienia z modelami wyposażonymi w rowki odpowiedzialne za odprowadzanie wody, co przekłada się na lepsze zachowanie na mokrej nawierzchni. Nietrudno sobie wyobrazić, jak niebezpieczne byłoby rozwijanie wysokich prędkości w takich warunkach na całkowicie gładkim ogumieniu.
Czy opony stosowane w F1 są rzeczywiście wydajne, jeśli chodzi o ilość odprowadzanej wody? Zdecydowanie tak! Wersje przejściowe przy prędkości ok. 300 km/h mogą pozbyć się spod czoła nawet do 30 litrów na sekundę, a „deszczówki” przy równie szybkiej jeździe osiągają poziom aż 85 litrów na sekundę.
Rodzaj | Kolor |
---|---|
Przeznaczona na mokrą nawierzchnię | Niebieski |
Przejściowa | Zielony |
Opony F1 – cena może przyprawiać o zawrót głowy
Ceny zakupu opon do bolidu Formuły 1 są naprawdę ogromne. To wydatek, który u standardowego kierowcy często pozwalałby na zakup całkowicie nowego samochodu. Cena jednego kompletu wynosi nawet kilkanaście tysięcy złotych. Biorąc pod uwagę fakt, że do każdego pojazdu musi być zapewnionych aż 13 kompletów, nietrudno się domyślić, jak wysokie koszty muszą ponosić drużyny biorące udział w zawodach. Zwłaszcza, że podczas jednego wyścigu zużywa się przynajmniej kilka zestawów, więc w ciągu całego sezonu jest ich naprawdę sporo.
To, ile kosztują opony do F1 z jednej strony szokuje, z drugiej jednak nie powinno nikogo dziwić. Stosowane są w nich najnowocześniejsze technologie i najwyższej jakości mieszanki gumowe. To absolutny szczyt możliwości branży oponiarskiej, co musi mieć swoją cenę.