Zamontowany z tyłu hak do samochodu jest nieodłącznym elementem wyposażenia wielu pojazdów. W połączeniu z przyczepką stanowi doskonałe rozwiązanie dla osób potrzebujących przetransportować ciężkie i duże ładunki, bez konieczności upychania ich wewnątrz bagażnika auta. Rodzinny wyjazd na wakacje, przeprowadzka, remont – istnieje wiele powodów, by dostarczyć to, co potrzebujemy w inne miejsce. Akcesorium przydaje się też do holowania innego pojazdu.
Trudno wyobrazić sobie przewożenie roweru samochodem, jazdę z przyczepką lub transport łodzi bez zamontowanego haka holowniczego zwanego inaczej samochodowym. Ten niepozorny element, choć jest niewielkich rozmiarów, umożliwia przewiezienie ciężkich i dużych ładunków za autem.
Hak samochodowy – w jakich wersjach występuje?
Na konstrukcję haka holowniczego składa się kilka kluczowych elementów. Ważne są: uchwyt kulowy, belka, wsporniki mocujące i podzespoły współtworzące elektrykę. W zależności od sposobu montażu akcesorium i jego wykorzystania możemy wyróżnić następujące wersje:
- hak holowniczy stały: najpopularniejszy wariant montowany na stałe do podwozia samochodu, od razu gotowy do użytku,
- hak holowniczy demontowany: z przykręcaną lub wypinaną kulą,
- hak samochodowy półautomatyczny: zazwyczaj wyposażony w mechanizm, który umożliwia bezproblemowe zaczepienie kuli bez użycia narzędzi; w jej odpięciu pomaga dźwignia,
- hak samochodowy automatyczny: wariant z kulą montowaną poziomo lub pionowo; wyposażony we wbudowany mechanizm wypięcia kuli z zabezpieczeniem antykradzieżowym na zamek; obsługiwany bez użycia narzędzi.
Parametry techniczne haków – co należy wiedzieć?
Haki holownicze mają określoną maksymalną masę uciągu, co widnieje na tabliczce znamionowej. Oprócz tego znajduje się na niej siła uciągu oraz obciążenie pionowe.
Uciąg haka holowniczego, znany również jako maksymalne obciążenie holownicze lub przyczepności, odnosi się do maksymalnej wagi, jaką akcesorium jest w stanie uciągnąć. Ciężar nie może przekraczać 3500 kg, z uwagi na przepisy ruchu drogowego odnoszące się do kategorii B+E.
Warto wiedzieć!
Holując przyczepę, ciśnienie w oponach, należy dostosować do przewożonego obciążenia. Przykładowo marka Ford podaje, by w tylnych kołach zwiększyć je o 0,2 bara od zalecanych wartości. Nie zaleca się przekraczać 100 km/h oraz maksymalnej, dopuszczalnej masy samochodu. Dla bezpieczeństwa warto sprawdzić również indeks nośności opon.
Siła, jaką hak jest w stanie wytrzymać w czasie ciągnięcia obiektu to siła uciągu, oznaczona literką D na tabliczce. Zazwyczaj wynosi ona od 5 kN do 20 kN. Podanej przez producenta wartości nie należy przekraczać, z uwagi na ryzyko doprowadzenia do niebezpiecznych sytuacji, np. uszkodzenia haka lub samochodu.
Ostatnim, ale równie ważnym co pozostałe parametrem, jest obciążenie pionowe haka, wyrażone literą S. Odnosi się do siły wywieranej przez ciągnący przedmiot na hak w kierunku pionowym. Ma ono szczególne znaczenie przy przewożeniu rowerów na bagażniku, w momencie chęci dołożenia kolejnej sztuki do przetransportowania. Wiąże się to z dodatkowymi kilogramami, które należy kontrolować, by nie przeciążać haka. Szacuje się, że optymalnym zakresem obciążenia pionowego haka będzie 50-80 kg. Niektóre modele przystosowane są nawet do 200 kg udźwigu.
Gniazdo w haku holowniczym do samochodu
Bez gniazda haka holowniczego nie podłączymy prawidłowo przyczepy czy bagażnika rowerowego. W nim znajdują się wiązki, pozwalające na swobodny przepływ połączenia elektrycznego między autem a przyczepionym akcesorium. Dzięki temu w obu tych przypadkach działa oświetlenie jak, chociażby światła hamowania czy kierunkowskazy.
Kup teraz opony do przyczepki lub przyczepy kempingowej!
Wiązka elektryczna haka 7 pin
Gniazda w hakach holowniczych zazwyczaj mają kilka pinów o różnych funkcjach. Najczęstsze są wersje 7- i 13-pinowe. Pierwszy typ złącza, wykorzystywany jest głównie do podłączania przyczep lekkich (do 750 kg). Wspomnianym 7 pinom przypisane są różne funkcje:
- pin 1: lewy kierunkowskaz,
- pin 2: światła przeciwmgielne,
- pin 3: masa dla pinów 1-8,
- pin 4: prawy kierunkowskaz,
- pin 5: światła pozycyjne prawe,
- pin 6: światła hamowania,
- pin 7: światła pozycyjne lewe.
Wiązka elektryczna haka 13 pin
Wiązka elektryczna do haka holowniczego 13 pin jest bardziej zaawansowanym typem złącza, przydatnym do holowania przyczep przekraczających ciężar całkowity 750 kg lub bagażników rowerowych. Dodatkowe piny dają więcej możliwości:
- pin 8: światła cofania,
- pin 9: stałe napięcie,
- pin 10: zacisk ładowania,
- pin 11 i 12: wolne,
- pin 13: masa dla pinów 9-12.
Aby wiązkę elektryczną do haka 7 pin przekonwertować na 13 pin, potrzebny jest specjalny adapter.
Jak założyć hak do samochodu?
Montaż haka holowniczego należy rozpocząć od podstaw, czyli sprawdzenia informacji w instrukcji producenta. Mimo iż nasza wiedza mechaniczna może być na tyle duża, że podane tam zalecenia mogą wydawać się intuicyjne, nie warto bez uprzedniego przeczytania wskazówek, przejść do działania. Ważne jest, aby przed lub po holowaniu przyczepy, geometria kół została sprawdzona i w razie potrzeby skorygowana przez specjalistę. To pomoże wyeliminować niestabilności i trudności w prowadzeniu pojazdu.
Jak zamontować hak holowniczy? Wiele zależy od posiadanej przez nas wersji. W wytycznych powinno znajdować się wskazanie miejsca instalacji akcesorium oraz wyliczenie potrzebnych narzędzi. Niewykluczone, że niezbędną czynnością okaże się demontaż tylnego zderzaka. Bez tego poprawne zamontowanie haka nie będzie możliwe. Po stabilnym przymocowaniu go do elementów konstrukcyjnych auta, niekiedy należy podłączyć odpowiednie przewody elektryczne zgodnie z instrukcją producenta, a także ingerować w system kontroli trakcji i czujników parkowania.
Jeżeli ktoś nie czuje się na siłach z uwagi na skomplikowany dla niego proces instalacji lepiej, aby zwrócił się do profesjonalisty. Mechanik wie, jak poprawnie wykonać założenie haka do samochodu. Cena takiej usługi uzależniona jest od wielu czynników, np. marki i modelu auta, regionu, rodzaju akcesorium, lecz średnio waha się w granicach 300-500 zł. To najlepsze i bezpieczne rozwiązanie.
Pamiętaj o wbiciu haka w dowód!
Przy pierwszym założeniu haka do samochodu, formalności są nieodzowne! Konieczna będzie wizyta w serwisie diagnostycznym (Stacji Kontroli Pojazdu), celem wykonania badania technicznego. Po pozytywnej weryfikacji i uiszczeniu kwoty 35 zł z zaświadczeniem należy udać się do miejscowego Wydziału Komunikacji. Tam urzędnik dokona rejestracji haka w samochodzie osobowym, co potwierdzi adnotacją w dowodzie rejestracyjnym. Usługa wykonywana jest tego od ręki i nic nie kosztuje.
Hak do samochodu – przepisy
Homologacja haka – to o niej między innymi mowa w europejskich przepisach. W ogólnych założeniach mowa między innymi o zgodności z normami technicznymi, potwierdzające spełnienie określonych kryteriów, zanim akcesorium trafi jeszcze do sprzedaży.
W Polsce akcesorium musi mieć oznaczenie E20 lub e20, świadczące o jego wytrzymałości i przystosowaniu do danego auta oraz tabliczkę znamionową. Nie może przysłaniać wraz z ładunkiem ani świateł, ani tablicy rejestracyjnej. Demontaż haka w samochodzie, w przypadku jego nieużywania, nie jest obowiązkowy – można jeździć z wystającą kulą. Niemniej jednak nie jest to bezpieczne. W momencie kolizji drogowej z innym autem, może mieć różny wpływ na przebieg zdarzeń oraz budzić wątpliwości, kto odpowiada za szkody.