Carsharing w Polsce

Wraz z rozwojem technologii zmieniają się trendy społeczne. Większa świadomość ekologiczna, popularyzacja zdrowego trybu życia, a także coraz częstsze zamykanie centrów miast na ruch samochodowy spowodowały, że wiele osób rezygnuje z posiadania auta. Kiedy potrzebujemy się przemieścić, można skorzystać z komunikacji miejskiej lub usług transportowych. Od niedawna z pomocą przychodzi również tzw. carsharing. 

Carsharing w całej Europie staje się coraz popularniejszy.Czym jest carsharing?

W dużym uproszczeniu można powiedzieć, że to rodzaj wynajmu samochodów, z tym że zorganizowany z uwzględnieniem współczesnych możliwości technologicznych oraz odpowiadający dużo lepiej aktualnym potrzebom. Podczas gdy klasyczny wynajem samochodu wymaga wypożyczenia go z konkretnego miejsca i na określony czas, carsharing opiera się dużo bardziej na idei współdzielenia auta. Dzięki aplikacjom internetowym nie trzeba odbierać ani odstawiać pojazdu w ściśle określonych punktach i można go wypożyczyć na dosłownie kilka minut – elastycznie, zależnie od potrzeb.

Carsharing w Polsce

Carsharing jest bardzo młodą alternatywą do poruszania się po mieście oraz poza nim. Szczyt swojej popularności z niemal stuprocentową pewnością ma jeszcze dopiero przed sobą, zwłaszcza nad Wisłą. Jednakże, choć Polsce sporo jeszcze brakuje do krajów Europy Zachodniej, trzeba uczciwie przyznać, że stosunkowo szybko usługi carsharingowe pojawiły się na rodzimym rynku, a co więcej nawet niektóre władze lokalne uwzględniły nowy rodzaj usługi w swoich rozwiązaniach prawnych.

Posiłkując się danymi, zebranymi przez stowarzyszenie Mobilne Miasto, z końcem roku 2019 na terenie kraju można było skorzystać z około 3664 samochodów udostępnionych w systemie carsharingowym. Funkcjonowały one w 11 miastach oraz na obszarze Trójmiasta.

Ostatnie dane zanotowane w przededniu wybuchu w Polsce pandemii wskazują, że flota aut w systemie carsharingowym powiększyła się o kolejne ok. 1200 pojazdów. Rzecz jasna w wyniku obecnej sytuacji trudno stwierdzić, jak dalej rozwijać będą się usługi tego typu, ale by wyrokować w tej sprawie potrzeba znacznie więcej czasu na obserwację rynku.

Carsharing co prawda nie zastąpi komunikacji miejskiej, ale stanowi ciekawą alternatywę.

W jakich miastach można skorzystać z carsharingu?

Nowy sposób przemieszczania się jest obecnie dostępny już we wszystkich największych polskich miastach, ale tylko w nielicznych można mówić o zaawansowanym stopniu rozwinięcia carsharingu, a w kilku miejscach funkcjonuje on zaledwie symbolicznie.

Flotą przekraczającą ponad tysiąc pojazdów może pochwalić się tylko Warszawa i Trójmiasto. Tuż za nimi znalazł się Kraków z około 700 pojazdami. Pozostałe polskie miasta nie dysponują bazami aut przekraczającymi pół tysiąca modeli.

Miasta, w których widać rosnące zainteresowanie carsharingiem to: Wrocław, Poznań, Łódź, Lublin i Katowice. Na szczególną uwagę zasługuje zwłaszcza Łódź, która jeszcze pod koniec roku 2019 dysponowała niespełna 90 autami w systemie, by w marcu 2020 mieć ich ponad 300.

W Rzeszowie, Siedlcach, Bydgoszczy i Białymstoku carsharing praktycznie (jeszcze) nie funkcjonuje. Dostępne w tych miejscowościach floty to ledwie kilka do kilkudziesięciu samochodów.

*metodologia: liczba aut dostępnych / widocznych w agregatorach mobilności + 20% narzutu na aktualne wypożyczenia, wyłączenia i prace serwisowe.

Carsharing w Krakowie oferują najwięksi polscy operatorzy, firmy Panek i Traficar.Operatorzy carsharingu w Polsce

Wspominane 12 obszarów obsługiwanych jest obecnie przez 10 różnych operatorów. Dwoma bezdyskusyjnie największymi są Panek oraz Traficar, którzy obsługują ok. 50-60% wszystkich aut dostępnych w usługach carsharingowych w Polsce.

Pozostali operatorzy dysponują znacznie mniejszą liczbą aut, zwykle jest ich kilkaset i dzielą między sobą pozostałe części rynku dość równomiernie. Znacznie mniej samochodów udostępniają tylko firmy eCar Tauron oraz GreenGoo. Każda z nich dysponuje zaledwie kilkunastoma pojazdami.

Na szczególną uwagę zasługuje wrocławska Vozilla, będąca jednym z pionierów carsharingu w Polsce, dodatkowo oferując auta elektryczne. Firma jeszcze pod koniec 2019 roku dysponowała flotą ok. 200 pojazdów, ale z początkiem roku 2020 zdecydowała się powoli wycofywać swoje samochody z ulic i zakończyć działalność na obecnych zasadach. Vozilla nie wytrzymała konkurencji, a inwestycja w „elektryki” okazała się nietrafiona. Czy operator zniknie całkowicie z rynku, czy powróci z nową strategią – na razie nie wiadomo.

*metodologia: liczba aut dostępnych / widocznych w agregatorach mobilności + 20% narzutu na aktualne wypożyczenia, wyłączenia i prace serwisowe.

Polskie miasta a przywileje dla carsharingu

W kilku polskich miastach przygotowano ułatwienia dla aut carsharingowych na poziomie prawa lokalnego. Dotyczą one przede wszystkim preferencyjnych opłat za postój aut współdzielonych w miejskich strefach płatnego parkowania (SPP) oraz wyznaczania im dedykowanych miejsc postojowych.

W Katowicach oraz Poznaniu na mocy odpowiednich uchwał samochody carsharingowe uzyskały specjalne, zarezerwowane dla nich miejsca parkingowe. Z kolei w Warszawie, Gdyni i Lublinie władze miejskie zdecydowały się na ustalenie korzystniejszych opłat postojowych dla operatorów, którzy zdecydują się podpisać umowę z urzędem miejskim.

Oprócz omówionych specjalnych regulacji wszystkie pojazdy carsharingowe, które są autami elektrycznymi, korzystają także z przywilejów przyznanych „elektrykom” na mocy ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych. W skład tych ułatwień wchodzi: prawo jazdy buspasami (do końca 2025 r.); zniesienie do zera opłat za postój w SPP; prawo wjazdu do stref czystego transportu oraz dedykowane miejsca postojowe na czas ładowania.