Kiedy wymienić opony w motocyklu?

Coraz więcej słonecznych dni i wyższe temperatury zwiastują początek sezonu motocyklowego. Aby przebiegał on bez przykrych niespodzianek, warto zawczasu sprawdzić stan techniczny swojego jednośladu. Na bezpieczeństwo podróży składa się wiele czynników, jednak najważniejszymi w przypadku motocykla są przyczepność i przewidywalność na drodze. Opony to jedyne punkty styku pojazdu z nawierzchnią, dlatego kontrola ich stanu technicznego powinna być przeprowadzana regularnie i możliwie często. Należy też zwrócić uwagę na sposób eksploatacji i przechowywania. 

Wśród podstawowych parametrów pozwalających na ocenę ogumienia można wymienić: 

• stan techniczny; 
• wysokość bieżnika; 
• wiek opony; 
• sposób eksploatacji. 

Motocykl wymaga regularnej kontroli stanu ogumienia.

W jaki sposób ocenić stan techniczny opony?  

W pierwszej kolejności należy sprawdzić wizualnie, czy na jej powierzchni nie występują różne uszkodzenia, pęknięcia lub wyszczerbienia. Sygnałem do zmiany ogumienia powinno być również pojawienie się wszelkiego rodzaju zgrubień i wybrzuszeń. Przy okazji dokonywania oględzin trzeba także ocenić stan bieżnika opony motocyklowej. 

Jaki bieżnik powinna mieć bezpieczna opona motocyklowa?

Jednym z parametrów, chociaż nie jedynym, pozwalającym ocenić stan ogumienia jest wysokość bieżnika. Polskie przepisy określają jego minimalną głębokość na 1,6 mm. Każdy z producentów opon motocyklowych dopuszczonych do poruszania się po drogach publicznych umieszcza na swoich wyrobach znaczniki TWI, wskazujące graniczne zużycie.

Opony terenowe mają znacznik zużycia wewnątrz bieżnika.

Używanie ogumienia po osiągnięciu tego poziomu może, w przypadku kontroli policyjnej, skutkować zatrzymaniem dowodu rejestracyjnego i skierowaniem pojazdu na badanie techniczne.  

Biorąc pod uwagę bezpieczeństwo, nie warto jednak czekać do ostatniego momentu. Wielu producentów zaleca wymianę opon już przy
2-3 mm wysokości bieżnika. 

Szczególnie istotne jest to w przypadku ogumienia do szybszej jazdy. Im mniejsza objętość rowków, tym większe ryzyko aquaplaningu. 

Bieżnik nowych opon motocykla sportowo szosowego ma zazwyczaj 6-8 mm.

Nasuwa się pytanie, jaka jest głębokość bieżnika nowej opony motocyklowej? Zazwyczaj jest to około 8 mm, ale zasadniczo niewiele mówi to o trwałości. Okres użytkowania różni się w szczególności w zależności od rodzaju użytej mieszanki. Inaczej bowiem zużywa się miękkie ogumienie sportowe, a inaczej eksploatacja będzie przebiegała dla wytrzymałych modeli terenowych. Artykuły dedykowane do jazdy szosowo torowej posiadają płytsze wzory, natomiast te przeznaczone do motocykli enduro charakteryzują się głębszymi i bardziej agresywnymi kształtami.

Jeżeli wskaźnikiem trwałości nie jest wysokość bieżnika nowej opony, to jak oszacować trwałość ogumienia? Orientacyjnie można przyjąć, że średnio nowy egzemplarz wystarcza na przejechanie 15000 km. Jest to zdecydowanie mniejszy dystans niż w przypadku samochodu gdzie standardem bywają przebiegi w okolicach 60000 km. Duży wpływ na ten fakt, ma specyfika pracy koła motocykla, które zazwyczaj poddawane jest innym siłom niż jego odpowiednik samochodowy.

Ile lat mogą mieć opony motocyklowe?

Czy istnieje kryterium, które pozwala określić odpowiedni czas na zmianę? Według producentów takim parametrem może być jego wiek. Chociaż i tutaj nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, ile lat może mieć opona motocyklowa. Pomocny w tej kwestii będzie symbol DOT umieszczony na boku opony, który określa datę jej produkcji. 

Symbol DOT - cztery cyfry oznaczające datę produkcji, umieszczone są na boku opony.

Firmy oponiarskie informują, że 10-letnie ogumienie motocyklowe zasadniczo kwalifikuje się do wymiany ze względu na wiek. Podobnie jak w przypadku wskaźnika zużycia bieżnika, jest to wartość graniczna. W zależności od sposobu i czasu przechowywania oraz przebiegu eksploatacji okres ten może ulegać skróceniu. Opony są traktowane jako nowe, w okresie do 3 lat od daty produkcji. 

Co oprócz zużytego bieżnika i daty produkcji dyskwalifikuje oponę z użytku?

Sygnał alarmowy stanowią oznaki parciejącej gumy. Nierównomierne zużycie bieżnika może świadczyć nie tylko o stanie ogumienia, ale również elementów zawieszenia. Warto też sprawdzić czy odkształceniu nie uległ profil opony. 

Spłaszczenie na górze może zdarzyć się w przypadku długiego eksploatowania motocykla na prostych odcinkach dróg, zwłaszcza w przypadku ciężkich modeli turystycznych. Nadmiernie wytarte boczne powierzchnie to domena ogumienia używanego na ciasnych i krętych torach.  

Motocykle przeznaczone do sportowej jazdy są narażone na przegrzanie opon.

Przebarwienia na powierzchni mogą świadczyć o przegrzaniu opony. Ma ono negatywny wpływ na przyczepność. Może to być oznaką niewłaściwej eksploatacji. 

Kolejnym istotnym powodem do wymiany opony motocyklowej jest jej uszkodzenie. Wulkanizacja może stanowić tylko tymczasowe rozwiązanie. Kluczowym czynnikiem są tutaj przeciążenia, którym poddane są opony w czasie eksploatacji, zwłaszcza w przypadku ogumienia do sportowo-szosowych motocykli. 

Nie mniej ważne jest zachowanie pojazdu w codziennym użytkowaniu. Czasem nawet opony z młodego rocznika, posiadające stosunkowo głęboki bieżnik, potrafią nieprzyjemnie zaskoczyć. Dzieje się tak, jeżeli guma straci swoje właściwości i nadmiernie stwardnieje. Jednym z powodów tego zjawiska może być niewłaściwe przechowywanie i konserwacja. Zmiana twardości ma znaczący wpływ na zmniejszenie przyczepności. 

Powyżej wymienione zostały tylko kluczowe czynniki mogące pomóc w określeniu, kiedy wymieniać opony w motocyklu. Mniej doświadczeni motocykliści w przypadku wątpliwości powinni skontaktować się ze specjalistami. Na bezpieczeństwie zdecydowanie nie można oszczędzać. 

Warto wiedzieć:  

Zmienny klimat i coraz więcej dni bez śniegu wpływają na systematyczne zwiększanie się grona motocyklistów chcących wydłużyć sezon. Standardowe mieszanki mają jednak mniejszą przyczepność przy temperaturach oscylujących około zera stopni Celsjusza. Część producentów wyszła temu naprzeciw, oferując zimowe wersje opon motocyklowych. Jest to niewątpliwie obiecujący segment rynku.