Postęp technologiczny oraz dynamiczna sytuacja polityczno-gospodarcza na świecie mają ogromny wpływ na branżę oponiarską w Polsce. Obecnie obserwujemy zarówno pojawienie się nowych tendencji na rynku krajowym, jak i gruntowanie się tych, których znaczenie rosło w ostatnich latach. Pojawia się więc pytanie: Jakie opony kupują Polacy?
Sytuacja geopolityczna a branża oponiarska
Zmiany zachodzące na świecie mają istotny wpływ na wiele gałęzi gospodarki. Dotyczy to także branży oponiarskiej. W ciągu ostatnich kilku lat obserwowaliśmy duże wahania rynkowe, które ściśle związane były z długofalowymi skutkami pandemii oraz wojną na Ukrainie. Główne wyzwania stanowiły znaczne ograniczenia dostępności surowców oraz problemy logistyczne. Cena frachtu z Chin kilkukrotnie wzrosła, co miało olbrzymie znaczenie dla sprzedaży opon z Dalekiego Wschodu. Kolejnym problemem była rosnąca inflacja, która wymusiła na kierowcach dodatkowe oszczędności.
Kiedy wydawało się, że sytuacja gospodarcza wkrótce wróci do normalności, staliśmy się świadkami inwazji Rosji na Ukrainę. Rygorystyczne obostrzenia międzynarodowe oraz niechęć konsumentów do firm funkcjonujących w kraju agresora sprawiły, że wiele koncernów solidarnie rezygnowało z prowadzenia działalności na terenie Rosji. Skutkiem tego było opuszczenie rynku przez takie koncerny, jak Michelin, Pirelli, Bridgestone czy Nokian Tyres. Podjęte decyzje wywarły olbrzymi wpływ na układ sił w branży. Szczególnie duże znaczenie miały dla fińskiego producenta, który produkował pod Petersburgiem aż 80% swojego ogumienia do samochodów osobowych. Rokuje się, że ta decyzja będzie odczuwalna w Europie Środkowej przez 2-3 lata. Obecnie przedsiębiorstwo pracuje nad zwiększeniem produkcji w pozostałych fabrykach (Finlandia i Stany Zjednoczone) oraz budową nowej – w Rumunii.
Wszystko to wyraźnie obrazuje, że sytuacja polityczno-gospodarcza w ostatnich latach daleka była od stabilnej. Pochylając się nad tendencjami, jakie możemy zaobserwować na rynku oponiarskim, warto więc spojrzeć z szerszej pespektywy. Stąd w niniejszym artykule głównym punktem odniesienia będzie czas od 2019 do 2022 roku.
Doskonałym przykładem zachodzących zmian są zależności zauważalne w poszczególnych klasach opon. Modele budżetowe stanowią od lat około 50% sprzedaży. W jeszcze w 2019 roku znaczącą większość sprzedaży opon ekonomicznych (aż 69,9%) stanowiły wyroby produkcji azjatyckiej. Rosnące w ostatnich latach koszty importu sprawiły jednak, że zakup tego ogumienia stał się dla Polaków mniej opłacalny. W porównywalnej cenie mogli wybrać modele z europejskich fabryk. Stąd w 2022 r. udział opon z Chin wynosił aż 13,6 punktów procentowych mniej, czyli 56,3%. Najprawdopodobniej nie będzie to jednak zmiana trwała. Ceny frachtu spadły, a dla osób decydujących się na zakup opon klasy budżetowej jednym z ważniejszych kryteriów jest niska cena.
Sprzedaż opon klasy medium od lat utrzymuje się na podobnym poziomie, wynoszącym średnio 21,9%. Polakom zależy na dobrych parametrach w korzystnej cenie. Obserwujemy w tym segmencie ciekawą zależność, która raczej nie jest spotykana w innych– kierowcy wybierają z tego produkty najtańsze.
Od lat Nokian Tyres, reprezentanta klasy premium, uznaje się za jednego z liderów sprzedaży opon zimowych. Ograniczona dostępność tej marki w minionym roku sprawiła, że zauważalny jest ogólny spadek sprzedaży w obrębie całej klasy. Wyraźnie pokazują to statystyki. W latach 2019-2021 udział zimowych opon z tego segmentu wynosił od 31,6 do 28,2%. W 2022 obserwujemy wyraźny spadek do 22%. Sytuacja zapewne będzie się zmieniać na przestrzeni kolejnych sezonów i unormuje się po otwarciu nowej europejskiej fabryki.
Zbadaliśmy, jakie opony kupują Polacy
Jesienią 2021 roku na zlecenie Oponeo agencja SW Research przeprowadziła badanie rynku, w którym zapytaliśmy o to, z jakich opon korzystają Polacy. Wyniki są optymistyczne. Zdecydowana większość, bo aż 78,6% badanych inwestuje w swoje „bezpieczeństwo” wybierając nowe ogumienie.
W kontekście rozważań na temat tendencji na rynku, warto również zwrócić uwagę na to, jakie aspekty są istotne dla kierowców podczas zakupów. Na pytanie wielokrotnego wyboru „Czym kierowałeś się podczas zakupu opon?” prawie połowa respondentów przyznaje, że istotnym czynnikiem jest cena. Równie ważna jest renoma marki i modelu. Dla ¼ badanych znaczenie mają parametry produktu.
TENDENCJA 1: Wzrost sprzedaży opon całorocznych
Ogumienie wielosezonowe cieszy się coraz większą popularnością wśród właścicieli samochodów. Jego atuty doceniają przede wszystkim spokojni kierowcy, którzy na co dzień pokonują krótkie trasy, podróżując zwykle po mieście. Istotny wzrost zainteresowania tym segmentem produktów, widoczny jest w koszykach zakupowych Polaków. O ile w 2019 roku udział opon całorocznych wynosił zaledwie 13,1%, o tyle w 2022 to już 23,1%. Oznacza to wzrost aż o 10 punktów procentowych. Warto zwrócić uwagę również na fakt, że decydujemy się na nie przede wszystkim kosztem opon letnich. Na przestrzeni lat odnotowały one ponad 7% spadek, przy czym zimowe niespełna 3 punktów procentowych.
– Zmiany, jakie zauważamy na rynku, mogą mieć kilka powodów. Pierwszym jest demografia. Przewiduje się, że do 2050 roku aż 2/3 ludzkości będzie mieszkało w miastach, gdzie znacznie rzadziej poruszamy się po drogach w typowych warunkach zimowych. Kolejny to trendy w branży motoryzacyjnej. Rośnie popularność współużytkowania pojazdów (leasingi, wynajmy krótko- i długoterminowe czy carsharing), gdzie z ekonomicznego punktu widzenia jest to wybór najbardziej opłacalny. Opona całoroczna jest wygodna w użytkowaniu. Nie musimy obawiać się pierwszego śniegu czy marnować czasu podczas oczekiwania w kolejce u wulkanizatora. W tym kontekście należy podkreślić, że jeśli kierowcy posiadają jeden komplet opon na cały rok, muszą pamiętać o ich regularnym rotowaniu między osiami pojazdu – Jacek Ptak, Vredestein Tyres.
Nasze analizy potwierdzają fakt, że jednym z najważniejszych kryteriów zakupowych jest cena. Niespełna 50% sprzedanych opon całorocznych to modele z segmentu ekonomicznego. Co ciekawe, wzrost ten wynika ze zmniejszającej się popularności klasy medium (spadek z 28,8% w 2019 do 21,1% w 2022). Dość stabilną pozycję zajmują produkty premium – ich udział to około 30%.
TENDENCJA 2: Polacy kupują coraz większe opony
Kolejną zmianą, którą możemy zauważyć na rodzimych drogach, jest fakt, że posiadamy coraz nowsze i bardziej zaawansowane technologicznie samochody. Potwierdzają to statystyki, w których można zauważyć trend, że Polacy kupują większe opony niż przed laty. Zmiany są najwyraźniej widoczne w dużym zainteresowaniu modelami 17-calowymi i 18-calowymi, gdzie odnotowuje się wzrosty wynoszące ponad 2,5 punkty procentowe.
Powoli znikają samochody o średnicach opon wynoszących 15-cali lub mniej. Widoczne jest niewielkie zawahanie wśród modeli 16-calowych, jednak nie możemy mówić tutaj o żadnej rewolucji. To rozmiar nadal bardzo popularny. Montowany był zarówno w starszych, większych autach, jak i znajdziemy go w nowszych samochodach miejskich.
– Dekadę temu Polacy wybierali najczęściej Skodę Octavię, której podstawowa wersja miała silnik o mocy 80 KM. Obecnie jest to Toyota Corolla, która ma już 140 KM. Blisko dwukrotnie zwiększona moc przekłada się również na potrzebę używania bezpieczniejszych, trwalszych i również często większych opon. Poza dużą dynamiką sprzedaży aut typu SUV, rośnie również sprzedaż samochodów elektrycznych i hybrydowych, które z reguły również posiadają opony o dużych rozmiarach. Dlatego cały czas możemy spodziewać się dynamicznego rozwoju sprzedaży dużych rozmiarów nawet takich jak 19” czy 20” – Piotr Snakowski, Dyrektor Marketingu Continental Opony Polska.
Statystyka potwierdza również zauważalny na polskich drogach wzrost zainteresowania samochodami SUV. Polski Związek Przemysłu Oponiarskiego w raporcie „Sprzedaż opon w 2022 roku” na podstawie danych własnych i europejskiej organizacji ETRMA podaje, że w minionym roku w stosunku do poprzedzającego wzrost ten wynosił 8%. Dynamikę zachodzących zmian widać jednak najlepiej, gdy porównamy 2020 z 2022 – zmiana to aż +41%.
– Obserwujemy wyraźny trend związany z rosnącą popularnością modeli opon o większej średnicy osadzenia. Dotyczy to nie tylko samochodów typu SUV czy sportowych, ale także kompaktowych aut miejskich. Zarówno w Polsce, jak i w Europie zauważamy zwiększone zainteresowanie produktami całorocznymi w segmencie R17, a nawet R19+. To najdynamiczniej rozwijająca się część rynku – Jacek Ptak, Vredestein Tyres.
Tendencję doskonale obrazują także wzrosty sprzedaży ogumienia o większych indeksach prędkości. Jest to wartość określona przez producenta samochodu w jego homologacji, która wskazuje dopuszczalną prędkość, z jaką może poruszać się auto pod maksymalnym obciążeniem przez indeks nośności. Nasze analizy wyraźnie wskazują, że znacząco zwiększa się popyt na opony do aut cięższych, szybszych i większych, niż przed kilku laty. Są to modele ogumienia o większej wytrzymałości, zaprojektowane z myślą o potrzebach właścicieli aut klas premium. Na przestrzeni ostatnich 4 lat najbardziej widoczny jest spadek sprzedaży opon z indeksem T (do 190 km/h), który wynosi aż 6,7 punktów procentowych. Lukę tę wypełniają trzy kolejne indeksy V (do 240 km/h), W (do 270 km/h) i Y (do 300 km/h).
TENDENCJA 3: Coraz więcej opon do aut elektrycznych
Parlament Europejski planuje przyjąć ustawę, według której od 2035 roku na terenie całej Unii Europejskiej będzie obowiązywał całkowity zakaz sprzedaży nowych samochodów z napędem spalinowym. Chociaż na pozór wydaje się to odległy termin, zmiany mogą wejść w życie już za 12 lat. Od dłuższego czasu przygotowują się na nie producenci aut i ogumienia. Kolejną tendencją widoczną na rynku jest coraz szersza oferta opon do aut elektrycznych.
– Opony do samochodów elektrycznych stanowią obecnie 11% całej oferty Bridgestone trafiającej na pierwszy montaż do fabryk aut osobowych – prawie trzykrotnie więcej niż w 2019 r. Do 2024 roku ten udział może wzrosnąć do ponad 20%. – Przemysław Trzaskowski, Bridgestone Communication and Mobility Solutions Manager.
Chociaż obecnie w Polsce samochody EV (czyli Electric Vehicle), są znacznie mniej popularne niż na przykład w krajach skandynawskich, to rynek opon do nich dedykowanych nieustannie się poszerza. W naszym kraju bez trudu kupimy modele niemal każdej renomowanej marki. Produkty tego typu znacznie różnią się od klasycznych.
– Ogumienie do pojazdów napędzanych przez energię elektryczną charakteryzuje się m.in.: większym indeksem nośności, lepszą odpornością na wysoki moment obrotowy silników elektrycznych czy zmniejszonymi oporami toczenia. Dodatkowo można w naszej ofercie znaleźć wiele rozwiązań, które dbają o jak najlepsze wrażenia z użytkowania, takich jak np. specjalna powłoka wyciszającą ContiSilent, obniżającą poziom hałasu docierający do kabiny samochodu – Piotr Snakowski, Dyrektor Marketingu Continental Opony Polska.
Warto podkreślić, że w tym kontekście trudno mówić o statystykach sprzedaży opon na rynku polskim. Wzrost zainteresowania faktycznie będzie widoczny w ujęciu procentowym, jednak nie możemy uznać tych danych za wystarczające. Należy mieć na uwadze fakt, że kategoria modeli EV pojawiła się u nas całkiem niedawno, a segment rozwija się powoli. Liczba aut elektrycznych na naszych drogach nadal jest dość niska. Niemniej wszystko wskazuje na to, że ich sprzedaż będzie sukcesywnie rosła.
TENDENCJA 4: Zmiany na rynku opon motocyklowych
Obserwacja branży przez ostatnie lata pozwala nam na zauważenie kolejnej tendencji. Sukcesywnie rośnie zainteresowanie modelami opon do motocykli. Statystyki wyraźnie pokazują, że w porównaniu do roku 2019 sprzedaje się ich prawie o 8% więcej. Sukcesywnie ilość ta rośnie rok do roku. Warto jednak podkreślić, że odstępstwem od reguły był 2020 – początek pandemii przypadł na przełom zimy i wiosny, a rosnąca liczba zakażeń oraz lockdowny istotnie wpłynęły na ilość kupowanych produktów. Zmiana ta ma jednak charakter incydentalny.
Tendencja ta jest także zauważalna w raporcie Polskiego Związku Przemysłu Oponiarskiego. Producenci wypuścili na rynek w minionym roku 4,8% opon więcej niż w 2021. Chociaż statystyki te opierają się na innej metodologii, obie wskazują na rosnące zainteresowanie użytkowników segmentem ogumienia motocyklowego.
Okazuje się, że trendy widoczne na rynku polskim są odmienne od tych europejskich. Jak pokazuje statystyka PZPO w 2022 r. sprzedaż w Europie była identyczna, jak w roku ubiegłym. Stabilna sytuacja rynkowa nie została zachwiana, nawet przez spadki w ostatnim kwartale.
Podsumowanie
Ostatnie lata w branży motoryzacyjnej są czasem intensywnie zachodzących zmian, które stopniowo zauważalne są na polskich drogach. Tendencje te najbardziej dobitnie potwierdzają statystyki sprzedaży. Analiza lat 2019-2022 pozwala na wskazanie trendów zauważalnych w branży.
- Stale rosnąca popularność opon całorocznych to jedna z najwyraźniej widocznych tendencji w branży. Polacy chętnie wybierają modele wielosezonowe, zwykle kosztem letnich. Jednocześnie obserwując statystyki zauważamy, że coraz częściej decydują się na modele o większych średnicach osadzenia, co jest istotnym potwierdzeniem tezy, że jeździmy większymi i bardziej zaawansowanymi technologicznie autami. Jednym z trendów, który będzie szczególnie istotny w kolejnych latach, jest natomiast rozwój oferty ogumienia EV. Z każdym rokiem będzie przybierał on na sile, a zainteresowanie kierowców na pewno będzie wzrastać. Interesującym jest także fakt, że chętnie przesiadamy się na motocykle. Zainteresowanie Polaków segmentem opon moto od kilku lat sukcesywnie przybiera na sile – Łukasz Maroszek, Zastępca Dyrektora Handlowego Oponeo.pl S.A.
Metodologia
W niniejszej publikacji bazowano na dwóch rodzajach danych. Podstawę stanowiły własne statystyki Oponeo.pl S.A. Są to informacje typu sell-out, czyli dotyczące tego, jakie opony trafiły bezpośrednio do konsumenta. Analizowaliśmy wszystkie marki znajdujące się w portfolio spółki – zarówno europejskie, jak i azjatyckie – co pozwoliło nam w sposób rzetelny zobrazować aktualną sytuację rynkową oraz uwypuklić tendencje zauważalne w branży oponiarskiej.
W tekście powołujemy się również na dane Polskiego Związku Przemysłu Oponiarskiego, które nadają szerszy kontekst omawianym zagadnieniom. Należy wyraźnie podkreślić, że wykorzystywane przez instytucję dane wykorzystują inną metodologię, jednak pozwalają pokazać istotność zachodzących zmian. PZPO bazuje na danych sell-in, czyli ilości opon, jaką producenci dostarczyli do dystrybutorów, a nie klientów indywidualnych. Warto również zwrócić uwagę na zakres danych omawianych przez instytucję. Bazuje ona na raportach ETRMA, czyli Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Opon i Gumy. Uwzględniają one zatem wyłącznie dane producentów będących jego członkami. Dane nie obejmują nie tylko tanich producentów opon z Azji, ale także marek wyższych klas, takich jak Yokohama czy Toyo, które mają znaczenie dla ogólnej sprzedaży w Polsce.
Źródło: PZPO, Sprzedaż opon w 2022, [w:] https://pzpo.org.pl/aktualnosci/sprzeda%C5%BC-opon-w-2022-roku.html