Oznaczenia opon samochodowych – kompletny przewodnik

Oznaczenia na oponach samochodowych są dla każdego kierowcy swoistą skarbnicą wiedzy jak sklepowa etykieta na produkcie dla konsumenta. Niektóre nazwy, symbole, ciągi liczb i liter znajdujące się na boku ogumienia mogą na pierwszy rzut oka wydawać się dość enigmatyczne, lecz ich znajomość sprawi, że wszelkie wątpliwości zostaną rozwiane. Prezentujemy więc kompletny przewodnik, wyjaśniający poszczególne oznaczenia opon.

Aby dopełnić całości i ułatwić zwizualizowanie, co w rzeczywistości może znajdować się na boku ogumienia samochodowego, stworzyliśmy przejrzystą, interaktywną grafikę z opcją szybkiego sprawdzenia danego oznakowania opon. W artykule przejdziemy przez wszystkie wymienione i pokrótce wyjaśnimy ich znaczenie.

Rozmiar – priorytetowe oznaczenie opon

Ustandaryzowany w Unii Europejskiej ciąg złożony z cyfr i liter dostarcza informacji o szerokości, wysokości profilu, konstrukcji, średnicy oraz zdefiniowanych indeksach opony samochodowej: nośności i prędkości. Znajomość tych danych pozwala zminimalizować ryzyko wyboru ogumienia, które nie odpowiada specyfikacji posiadanego pojazdu, a także dobrać je do kompatybilnych rozmiarów felg.

Rozmiar opon samochodowych.

Przykładowe oznaczenie opony 205/55 R16 91V kryje następujące informacje:

• 205 szerokość opony w milimetrach,
• 55 wysokość profilu (procentowa wysokość boku opony w stosunku do jej szerokości),
• R konstrukcję radialną,
• 16 średnicę felgi w calach,
• 91 indeks nośności, który wskazuje maksymalne obciążenie, jakie opona może unieść,
• V indeks prędkości, określający maksymalną prędkość, z jaką opona może być użytkowana.

Na boku ogumienia znajduje się także DOT (Department of Transportation). To kod identyfikacyjny, który zawiera dane umożliwiające ustalenie miejsca i daty produkcji konkretnego egzemplarza ogumienia. Wskazówki te, zapisane w formie liter i cyfr, są pomocne dla użytkowników weryfikujących historię i pochodzenie opon.

Przykładowy numer opony DOT CPF8 JHYR 2424:

• DOT,
• CP kod fabryki Continental, Korbach, Niemcy,
• F8 kod rozmiaru opony,
• JHYR wewnętrzne oznaczenia producenta,
• 2424 produkcja w 24. tygodniu 2024 roku.

Oznaczenia konstrukcji opony 

Istotnym oznaczeniem jest litera „R”, która wskazuje na konstrukcję radialną opony. W przypadku modeli diagonalnych warto zwrócić uwagę na symbol „–”. Opony te charakteryzują się naprzemiennym układem warstw kordu pod kątem od 20 do 40 stopni. Takie ogumienie stosowane jest głównie w pojazdach terenowych, przemysłowych oraz w maszynach rolniczych.

Dodatkowo możemy znaleźć inne istotne informacje, takie jak oznaczenie TL (Tubeless Tyre), które wskazuje, że opona jest bezdętkowa. Ten typ ogumienia cieszy się obecnie największą popularnością na rynku. Modele z oznaczeniem TT (Tubed Type Tyre), czyli z tradycyjną dętką są coraz rzadsze.

Ciśnienie – jak jest oznaczane na oponach?

Znalezienie na oponie informacji dotyczących dopuszczalnych wartości ciśnienia jest niezbędne dla zapewnienia jej właściwego użytkowania oraz uniknięcia ewentualnych uszkodzeń spowodowanych zbyt dużym obciążeniem lub nieodpowiednim ciśnieniem.

Oznaczenie MAX INFLATION określa najwyższe ciśnienie, jakie opona może znieść. Wartości te są wyrażane w kilopaskalach (kPa) lub funtach na cal kwadratowy (Psi).Natomiast zwrot MAX LOAD informuje o maksymalnym obciążeniu, które opona może znieść, a te dane przedstawione są w jednostkach takich jak kilogramy (kg) lub funty (LBS).

Montaż – jak czytać oznaczenia opon?

Każda opona samochodowa ma unikalne oznaczenia, które pomagają użytkownikowi w jej poprawnym zamontowaniu.

W przypadku opon asymetrycznych kluczowe są symbole INSIDE i OUTSIDE – wskazują, po której stronie należy założyć ogumienie. Opona oznaczona symbolem INSIDE powinna znajdować się od wewnątrz pojazdu, a OUTSIDE wskazuje stronę zewnętrzną.

Dla opon kierunkowych wprowadzone jest oznaczenie ROTATION prezentowane ze strzałką, co jednoznacznie wskazuje kierunek toczenia się ogumienia.

Rotation - oznaczenie ułatwiające montaż opony. 

Kluczowy element stanowi również napis MAX. Informuje on kierowcę o maksymalnym ciśnieniu, jakie należy utrzymać w oponach, aby zapewnić ich optymalną wydajność.

Homologacja opon – oznaczenie wybranych modeli

W motoryzacji homologacja opon to szeroko rozumiane pojęcie. Odnosi się ono do specjalnie oznakowanej grupy ogumienia produkowanego z myślą o użytku w konkretnych modelach aut, stanowiącego ich oryginalne wyposażenie (tzw. homologacja producenta samochodów). W myśl tej zasady opony muszą spełniać założenia konstrukcyjne i wymagane normy zgodnie z możliwościami danych pojazdów.

Przykładowe oznaczenia

Homologacja opon – oznaczenie państw

Pozwolenie na użytkowanie ogumienia w danym państwie, również określane jest mianem homologacji. Oznaczenie na oponach symbolizujące literę E (lub e, ECE) wskazuje model dopuszczony do użytku na terenach Europy, a cyfra znajdująca się zaraz za nią oznacza kraj jego produkcji.

Przykładowe oznaczenia

Oznaczenie opon z rantem ochronnym

Na rynku możemy znaleźć modele ogumienia z lekko pogrubionym pierścieniem – to tzw. rant ochronny felgi. Wielu renomowanych producentów opon uwzględnia takie rozwiązania w swojej ofercie, stosując indywidualne oznaczenia dla tych modeli. Dzięki temu użytkownicy mogą łatwo zidentyfikować, które wersje oferują dodatkową ochronę obręczy przed uszkodzeniami mechanicznymi, np. otarciem o krawężnik.

Symbole opon wzmacnianych

Ogumienie ze wzmocnioną konstrukcją, a przez to z wyższym indeksem nośności, również jest specjalnie oznakowane przez producentów. Takie modele są stosowane w samochodach wyposażonych w silnik o dużej mocy, a także większy moment obrotowy. Zazwyczaj można je rozpoznać po symbolach takich jak „XL” (Extra Load). Podobne znaczenie mają: EXL, RF, REF, RFD, REINF (Reinforced) i oznaczenie C na oponie dostawczej.

Oznaczenia opon samochodowych – letnich, zimowych i całorocznych

Opony samochodowe, w zależności od sezonu i warunków atmosferycznych, różnią się konstrukcją i właściwościami. Zrozumienie ich charakterystyki, a także oznaczeń pozwala użytkownikom lepiej dopasować je do swoich potrzeb, co przekłada się na efektywność i bezpieczeństwo podróży. Poniżej omówimy najważniejsze oznaczenia opon letnich, zimowych i całorocznych.

Zgodnie z dyrektywą Unii Europejskiej 3PMSF (Three-Peak Mountain Snowflake) to oznaczenie opon zimowych, ale też całorocznych, zwane także symbolem alpejskim. Wskazuje ono, że modele przeszły rygorystyczne testy skuteczności na oblodzonej i ośnieżonej nawierzchni. Jego brak będzie świadczył o wariancie letnim.

Co oznacza M+S na oponie? To skrót od ang. Mud + Snow(błoto + śnieg) znajdujący się na modelach zimowych, całorocznych, a nawet letnich, informujące o gotowości ogumienia (zdaniem producenta) do jazdy w lekkich warunkach zimowych (głównie na nawierzchniach błotnistych i pokrytych śniegiem).

Skrót M+S oraz 3PMSF są dobrze widoczne na oponie. 

W kwestii oznaczeń opon wielosezonowych, poza wspomnianymi symbolami, można dostrzec też pewne wskazówki w nazwie produktów. Zazwyczaj nawiązuje ona do całorocznego przeznaczenia. Często znajdują się w niej napisy: All Seasons, 4Seasons, All Weather lub Quatrac.

Amerykańskie oznaczenia opon – co można powiedzieć na ich temat?

Dzięki oznaczeniom opon samochodowych UTQG (Uniform Tire Quality Grading – Jednorodna Klasyfikacja Jakości Opon), wiemy, które modele pochodzą z rynku amerykańskiego. Choć oficjalnie nie obowiązują one na naszym kontynencie, to należy traktować je wyłącznie poglądowo. 

Oznaczenia tego typu znajdziesz na ścianie bocznej opony w postaci napisów z określonymi wartościami.

TREADWEAR – odporność bieżnika na ścieranie

Aby dobrze wyjaśnić to pojęcie, należy najpierw przytoczyć definicję opony porównawczej. Jest to znormalizowany model, którego parametry odpowiadają indeksowi TREADWEAR 100. Na modelach trafiających do sprzedaży mogą pojawić się wartości będące wielokrotnością liczby 20 (60 - 80 - 100 - 120 - ... 200 ... 800). Sprawdzane opony montuje się na specjalnie przygotowanym samochodzie wraz z modelami o indeksie 100, a następnie porównuje zużycie. Jego poziom mierzy się co 800 mil (1287 km), a ogumienie jest odpowiednio przekładane (rotowane). W oparciu o wyniki pomiarów opony otrzymują indeksy, np. 60, 100, 200, czy 400.

Przykładowo – jeśli modelowi przyznano wartość 60, to jej teoretyczna trwałość wynosi 60% opony porównawczej (o indeksie 100). 

TRACTION – przyczepność opony na mokrej drodze

Za pomocą tego oznaczenia, kierowca jest informowany o zdolności opony do zatrzymania auta na mokrej nawierzchni. AA to ocena najwyższa, a niższe wartości to te określone literami B i C. 

Wyznaczanie wartości parametru TRACTION odbywa się na asfaltowym lub betonowym torze w ściśle określonych warunkach. Samochód testowy rozpędza się do prędkości 65 km/h, a następnie hamuje. Podczas próby system ABS w pojeździe jest wyłączony.

W Europie najniższa akceptowalna wartość parametru TRACTION to A. Jeśli ktoś preferuje dynamiczny i agresywny styl jazdy, to warto żeby poszukał opon z indeksem AA. Indeksy B i C są do zaakceptowania jedynie w warunkach amerykańskich i w Europie takich opon lepiej nie kupować. Należy również zaznaczyć, że oznaczenie TRACTION nie informuje o przyczepności na suchej drodze, w zakrętach czy odporności na zjawisko aquaplaningu.

TEMPERATURE – odporność opony na przegrzanie

Ostatnim z oznaczeń UTQG jest TEMPERATURE, określający odporność opony na przegrzewanie. W celu przydzielenia odpowiedniego indeksu (możliwe są A, B i C, gdzie A to wartość najlepsza) przeprowadza się 30-minutowe jazdy próbne z zachowaniem różnej prędkości:

A – 115 mil/h (185 km/h),

B – 100 mil/h (160 km/h),

C – 85 mil/h (136 km/h).

Oznaczenia TRACTION (przyczepność) i TEMPERATURE (odporność na przegrzanie) w Europie powinny mieć co najmniej wartość A. TREADWEAR (odporność na zużycie) pomoże w wyborze opon charakteryzujących się dłuższą żywotnością.

Pozostałe oznaczenia opon

BasePen – oznaczenie opony mającej elektrostatyczne uziemienie (w rowku biegnącym przez środek bieżnika znajduje się krzemionkowa mieszanka, która odprowadza ładunki elektryczne).

BSW/BW (Black Sidewall) – oznaczenie odnoszące się do wyglądu ogumienia, informujące o czarnych napisach na oponach znajdujących się na boku.

BLT (Raised Black Letters) – oznaczenie odnoszące się do wyglądu ogumienia, informujące o czarnych, wypukłych literach znajdujących się na boku.

LB (Letters Blanches) – oznaczenie odnoszące się do wyglądu ogumienia, informujące o białych literach znajdujących się na boku.

ORBL (Outline Raised Black Letters) – oznaczenie odnoszące się do wyglądu ogumienia, informujące o czarnej otoczce liter znajdujących się na boku.

ORWL/ROWL (Outline Raised White Letters) – oznaczenie odnoszące się do wyglądu ogumienia, informujące o białej otoczce liter znajdujących się na boku.

OWL (Outlined White Lettering) –  oznaczenie odnoszące się do wyglądu ogumienia, informujące o białych literach znajdujących się na boku.

RBL (Raised Black Letters) – oznaczenie odnoszące się do wyglądu ogumienia, informujące o czarnych literach znajdujących się na boku.

RWL (Raised White Letters) – oznaczenie odnoszące się do wyglądu ogumienia, informujące o białych literach znajdujących się na boku.

RRBL (Recessed Raised Black Letters) – oznaczenie odnoszące się do wyglądu ogumienia, informujące o czarnych, wklęsłych literach znajdujących się na boku.

WW/WSW (White Side Wall) – oznaczenie odnoszące się do wyglądu ogumienia, informujące o białym boku.